କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷ ତ୍ରୟୋଦଶୀ ତିଥିରେ ଧନତେରା ପର୍ବ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏବର୍ଷ ନଭେମ୍ବର ୧୩ରେ ପାଳନ କରାଯିବ ଧନତେରାସ୍ | ଏହାର ପରଦିନ ଅର୍ଥାତ୍ ନଭେମ୍ବର ୧୪ରେ ପାଳନ କରାଯିବ ଦୀପାବଳି। ପୌରାଣିକ ବିଷୟବସ୍ତୁ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରଭୁ ଧନୱନ୍ତରୀ ଏହି ଦିନ ସମ୍ବୁଦ୍ରା ମନ୍ଥନ ସମୟରେ ନିଜ ହାତରେ ଅମୃତ କଳସ ସହ ହୋଇଥିଲେ । ତେଣୁ ଏହି ଦିନ ବାସନ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜିନିଷ କିଣିବା ଶୁଭ ବୋଲି ବିଶ୍ବାସ କରାଯାଏ | ଏହି ଦିନ ଧନୱନ୍ତରୀ ଦେବଙ୍କ ସହ ଦେବୀ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ ଏବଂ ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କର ପୂଜାପାଠ କରିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି କିଣିବାବେଳେ କିଛି କଥାକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ, ନଚେତ୍ ଆପଣଙ୍କ ଘରକୁ ସମୃଦ୍ଧତା ବଦଳରେ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଆସିପାରେ। ଧନତେରାସ୍ ଦିନ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିକୁ ଘରକୁ ଆଣିବାବେଳେ ଏହି ସବୁ କଥା ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ଉଚିତ୍…….
ଧନତେରାସ୍ରେ ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି କିଣିବାବେଳେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଧ୍ୟାନ ରଖନ୍ତୁ ଯେ, ମା’ ଯେପରି ଠିଆ ହୋଇ ନଥିବେ । ଏହି ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଘରେ ରଖିବା ଦ୍ବାରା ଧନହାନି ହୋଇଥାଏ । ଆସନରେ ବସିବା ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପ୍ରତିମା କିଣିବା ସର୍ବଦା ଶୁଭ ଅଟେ । ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ଯେ, ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ହାତରୁ ଧନ ବର୍ଷା ହେଉଥିବ। କିନ୍ତୁ ମନେ ରଖନ୍ତୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ହାତରୁ ପଡୁଥିବା ମୁଦ୍ରା ଯେପରି ଭୂମି ଉପରେ ପଡୁ ନ ଥିବ, ବରଂ ଏକ ପାତ୍ରରେ ପଡୁଥିବ। ଏହା ଦ୍ବାରା ଘରେ ଧନ-ଧାନ୍ୟ ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୁହେ।
ଜଳରୁ ଉତ୍ପତ୍ତି ହେତୁ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ଚଞ୍ଚଳା କୁହାଯାଏ । ସେମାନେ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ରୁହନ୍ତି ନାହିଁ । ତେଣୁ ଧନତେରାସ୍ ଦିନ ଭୁଲରେ ବି ମା’ଙ୍କ ଏକାକୀ ମୂର୍ତ୍ତି ଘରକୁ ଆଣନ୍ତୁ ନାହିଁ । ସର୍ବଦା ଜ୍ଞାନର ଦେବତା ଗଣେଶ ତଥା ମାତା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କ ସହ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପୂଜା କରାଯାଏ। କାରଣ ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର କେବଳ ଧନ ଥାଏ, ସେ ନିଜର ବୁଦ୍ଧି ଏବଂ ବିବେକ ହରାଇଥାଏ | ଯେଉଁଠାରେ ଜ୍ଞାନ ଅଛି, ସେଠାରେ ଧନ ରହିଥାଏ । ତେଣୁ ଗଣେଶ ଏବଂ ସରସ୍ୱତୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ମନେରଖନ୍ତୁ ଯେ, ଧନତେରାସ୍ରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଚିତ୍ର କିମ୍ବା ପ୍ରତିମା କିଣିବା ବେଳେ ସେଥିରେ ମା’ ଖୁସି ମନୋଭାବରେ ହସୁଥିବା ଦେଖାଯାଉଥିବ। କ୍ରୋଧିତ ମୁଦ୍ରାରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପ୍ରତିମା କିଣିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । କାରଣ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ , ଏହା ଦ୍ବାରା ଆପଣ ଟଙ୍କା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରନ୍ତି । ଧନତେରାସ୍ରେ ସର୍ବଦା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କର ଏପରି ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି କିମ୍ବା ଚିତ୍ର ଆଣିବା ଉଚିତ୍, ଯେଉଁଥିରେ ଗଣେଶ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥିବେ। ଯଦି ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ମଧ୍ୟ ଏକାଠି ଅଛନ୍ତି, ତେବେ ମନେରଖନ୍ତୁ ଯେ ସେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିଥିବା ଉଚିତ୍ । ଯେଉଁମାନେ ସୁନା କିମ୍ବା ରୂପା ମୂର୍ତ୍ତି କିଣିବାକୁ ସକ୍ଷମ ଅଟନ୍ତି, ସେମାନେ ଧନତେରାସ୍ରେଦିନ ସୁନା ବା ରୂପା ଧାତୁର ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଓ ଗଣେଶ କିଣିବା ଉଚିତ୍। ଏହା ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଯଦି ତୁମେ କିଣି ପାରିବ ନାହିଁ, ତେବେ ପିତ୍ତଳ କିମ୍ବା ଅଷ୍ଟାଧାତୁରେ ନିର୍ମିତ ମୂର୍ତ୍ତି କିଣି ପୂଜା କରନ୍ତୁ। ଏହା ଦ୍ବାରା ବର୍ଷସାରା ଘରେ ଧନର ଅଭାବ ହେବ ନାହିଁ ବିଶ୍ବାସ କରାଯାଏ।